Chuyển bộ gõ


Từ điển Tiếng Việt (Vietnamese Dictionary)
Nguyá»…n Phúc Bá»­u Äảo


( Nhâm ngỠ1882 - ất sửu 1925)

Con vua Äồng Khánh, vua thứ 12 triá»u Nguyá»…n. Sau khi vua Duy Tân thất bại trong cuá»™c khởi nghÄ©a chống Pháp năm 1916 và bị đày sang đảo Réunion, thá»±c dân Pháp Ä‘Æ°a hoàng tá»­ Bá»­u Äảo lên ngôi vua, hiệu năm là Khải Äịnh, nên cÅ©ng gá»i là vua Khải Äịnh, được TrÆ°Æ¡ng NhÆ° CÆ°Æ¡ng làm Phụ chánh đại thần

Từ khi lên ngôi, ông chỉ là má»™t vua bù nhìn, má»i việc chính trị, quân sá»±, ngoại giao...Ä‘á»u do Pháp quyết định cả, ông chỉ lo vui chÆ¡i trong cung cấm

Năm 1922, Pháp Ä‘Æ°a ông sang Paris để tuyên truyá»n, cổ vÅ© cho chính sách bảo há»™ mà cha đẻ của chính sách này là Toàn quyá»n Albert Sarraut nhằm ru ngủ má»™t số lÆ°u há»c sinh và Việt kiá»u nhẹ dạ tại Pháp. Cùng Ä‘i vá»›i ông có Phạm Quỳnh và má»™t số đại thần khác

Vừa đến nÆ¡i, ông bị nhà yêu nÆ°á»›c Phan Chu Trinh lên án bằng má»™t bức thÆ° dài lá»i lẽ gay gắt vì những hành vi ám muá»™i của ông và thá»±c dân. Chính chuyến Ä‘i mỠám này cùng bức thÆ° trên đã gây má»™t tiếng vang lá»›n đối vá»›i dÆ° luận nÆ°á»›c Pháp hồi đó. Triá»u đại ông không còn chút thá»±c quyá»n nào cả. LÆ°Æ¡ng Khắc Ninh, má»™t ngÆ°á»i làm quan vá»›i Pháp khi viết thÆ° cho ông cÅ©ng nói:" Khải Äịnh vÆ°Æ¡ng qua hữu bất nhân thá» thất trách nặc, nhiên nan biệ"n (vua Khải Äịnh qua thật bất nhân, Ä‘iá»u ấy khó tránh cải được)

Ông mất năm 1925, con trai là Nguyá»…n Phúc VÄ©nh Thụy lên nối ngôi hiệu năm là Bảo Äại



Giá»›i thiệu VNDIC.net | Plugin từ diển cho Firefox | Từ Ä‘iển cho Toolbar IE | Tra cứu nhanh cho IE | Vndic bookmarklet | Há»c từ vá»±ng | Vndic trên web của bạn

© Copyright 2006-2024 VNDIC.NET & VDICT.CO all rights reserved.